Kamis, 30 Agustus 2012

 
NONTON GANDRUNG
Oleh: Moh. Syaiful
Gandrung Banyuwangi iku arupo tontonan kesenian kang biasane digelar ring acara hajatan koyoto sunatan, kawinan, Slametan Desa, Pethik Laut lan acara liyan-liyane  Gandrung biasane nggawa panjak kang akehe 5.  Wong lima mau diarani Panjak yoiku wong kang ngiringi njuget lan nggending nganggo tabuhan, ana Kendang, kempul, gong, bahola, lan kluncing. Kesenian Gandrung iku biasane digelar suwengi mulai jam 7 bengi sampek ngarepaken subuh. Sakjerone pentas, Gandrung saiki ngelakoni tahapan-tahapan anatarane: 
1. Jejer Gandrung
Jejer Gandrung iku arupo komposisi sak tarian kang digawakaken gandrung kanggo mbuka acarane. Ring kono gandrung njuget ambi nggawakaken gending, biasane gending Podho Nonton. Jejer Gandrung iki dikarepaken dadi pembukaan dinggo ngawali pagelarane. Ring Sumitro Hadi salah sijine Penata Tari Banyuwangi Jejer gandrung dikreasi dadi tari lepas kang biso ditarikaken sing ring sakjeroning Gandrung, umpamane ana dayoh pejabat biso disuguhi tari “Jejer Gandrung” kang dijugetaken lare-lare sekolah.
2. Repenan Gandrung
Sak marine njuget Jejeran ring panggung biasane gandrung mudhun panggung nyalami penonton lan lungguh pareke penonton. Ring kono gandrung ngelayani gending penjaluke penonton.  Sakmarine gending biasane penonton nguweni picis sak ikhlase nyang gandrung, iki kang diarani Tuku Gending.
3. Pajuan
Pajuan iku gandrung njuget ring panggung ambi penonton. Gandrung biasane di paju ambi wong papat, gentenan pasangan siji-siji sampek wong papat mau uleh kebagian njuget pasangan ambi gandrung. Biasane diiringi ambi gending Embat-embat, Erang-erang, Gurit Mangir, lan gending-gending Liyane.
4. Seblang Gandrung
Tarian penutup kang biasane dinggo njaluk sepuro nyang kang nduwe gawe  lan penonton. Ring tarian lan gendingan iki gandrung pamitan lan ngucap syukur nyang pengeran ringa anggone ngelaksanakaken penggaweane diweni keselametan lan kesuksesan.

Rembugan ambi kelompok Bab Gandrung, sakteruse jawaben soal ngisor iki ring buku latihane dhewek-dhewek!
1. Ana Pirang Tahapan pelaksanaane pentas Gandrung suwengi? Sebutno, lan Jelasno!
2. Paran   kang dimaksud ambi "Panjak"?
3. Jelasno kang dimaksud ambi "Tuku Gending"
4. Paran bedane "Seblang Adat" ambi "Seblang Gandrung"?

 PENGANGGONE GANDRUNG

Rabu, 18 April 2012

Kesenian Banyuwangi Liyane

Kesenian Damarwulan Banyuwangi
  1. Damarwulan iku arupo kesenian awujud drama kang urip ana ring daerah Banyuwangi. Ana kang ngarani kesenian iki ambi “Janger” lan ana kang ngarani ugo “Jinggoan”. Diarani Damarwulan mergane saban pementasan meh keneng diarani sering nggawa lakon “Damarwulan” (Damarwulan iku nggambaraken Ksatriyo Majapahit kang diutus Putri Kencono Wungu sakperlu numpes Minak Jinggo Adipati Blambangan), semono ugo kang ngarani “Jinggoan” mergane sering nonton lakon Menak Jinggo.
  2. Damarwulan iki ring sakjrone nggawa lakone biasane ditabuhi ambi gamelan kang larase Pelog Barang (Pelog Bali), Naming Lakone nganggo boso Jawa Baru. Panggunge biasane digawe kubung nganggo layar kang biso dibuka tutup nggo bedakaken setting ceritane.
  3. Crita Drama Damarwulan biasane crita-crita Panji seperti Panji Asmara Bangun lan Dewi Sekartaji, Babad Blambangan (Minak Jinggo Dayun, Damarwulan Ngarit , Minak Jinggo Diwisuda, cerita sejarah Banyuwangi juga koyoto: Agung Wilis, Prabu Tawang Alun, Sayu Wiwit.
  4. Damarwulan kelebu ring kelompok Seni Teater mergane salah sijine kesenian kang nyampur kabeh seni ring sakjroning pementasane, kayata Seni Drama, Seni Tari, seni Musik, lan Seni Rupa. Ring daerah Kulon Damarwulan meh sejenis ambi Ludruk, kadung ring Bali Arja utawa Drama Gong.


Jawaben soal ring ngisor iki kelawan uraian kan bener!
1.       Paran wujude Kesenian Damarwulan iku?
2.       Asal muasale aran Damarwulan iku teko lakone cerito, sapa sakbenere “Damarwulan” iku nurut cerito ?
3.       Liya daerah yo liya anggone ngarani Damarwulan, diarani paran baen Damarwulan iku ring Banyuwangi?
4.       Kelendi gambarane panggunge Damarwulan iku?
5.       Sebutno paling sithik 4 lakon drama kang sering dimainaken sakjroning pentas Damarwulan!

Minggu, 04 Maret 2012

contone tugas laporan museum..


Contone:
Tugas Pengamatan Outdoor Learning
(Museum Blambangan)
Keris
Versi Museum : tiap keris nduweni kekuatan supranatural lan nguweni pengaruh tertentu nang hang nduweni, kerana pas keris iku digawe, empunne, ngelaksanakaken ritual tertentu, makne pengaruhe gawe hang gnduwe
Versi Internet (Wikipedia)
Keris

Keris yaiku senjata tikam golongane belati (ujunge runcing lan  tajem ring loro sisine) akeh fungsi budaya hang dikenal ring  kawasan Nusantara bagian kulon lan tengah. Bentuke khas lan gampang dibedaaken teko senjata tajem liane merga sing simetris ring bagian pangkal hang*melebar, biyasane bilahe berliku-liku, lan akeh diantarane nduwe  pamor, yaiku guratan-guratan logam terang ring helai bilah. Jenise senjata tikam hang nduwe  kemiripan ambi keris yaiku badik. Senjata tikam lain asli Nusantara yaiku kerambit.
Ring njaman bengen keris gunane gawe senjata sakjeroning peperangan, ugo dinggo sesajen. Ring penggunaane jaman saiki, keris digunakaken benda aksesori (ageman) ring berbusana, nduweni sejumlah simbol budaya, atau dadi benda koleksi hang dinilai teka segi estetikane.
Gunane keris tergedi ring masyarakat sing ngenggoni wilayah hang tau terpengaruh ambi Sulawesi, Semenanjung Malaya, Thailand Selatan, dan Filipina Selatan (Mindanao). Keris Mindanao dikenalaken sarane kalis. Keris ring tiap daerah nduweni kekhasan dewek-dewek ring penampilane, fungsine, teknik garapane, serta peristilahane.
Keris Indonesia wes terdaftar ring UNESCO (Warisan Budaya Dunia Non-Bendawi Manusia sejak 2005).
Sarah Shabrina 7c/27